Tamamı çivi kullanılmadan yapılan ve halk arasında "çivisiz cami" olarak bilinen İznik ilçesi Elmalı mahallesindeki 130 yıllık tarihi Camii, restorasyonu tamamlanması ardından Bursa Valisi Münir Karaloğlu'nun katıldığı bir tören ile ibadete açıldı.
2013 yılında İl Özel İdaresi tarafından restorasyon projesi başlatılan daha sonra Bursa Valiliği tarafından 545,000 TL bütçe ile yapılan restorasyon çalışmalarında caminin çürüyen aksamı onarılırken, diğer yandan da ağaç kurduna karşı ilaçlama yapıldı. Tahrip olan ağaç aksamının onarılmasının ardından cami içinde bulunan kalem işleri, nakış ve hatlar çeşitli ustalar tarafından tamamlandı.
İznik ilçesine 25 kilometre mesafede ve denizden yüksekliği 1300 metre olan tarihi cami, 1864 Kafkas sürgününde Batum'un Acariye bölgesinden Elmalı köyüne yerleşen Gürcülerin 1884 yılında Karadenizli ağaç ustalarına inşa ettirdikleri belirtilen tarihi cami, 2004 yılında hemen yanı başına yaptırılan yeni betonarme caminin yapılması ardından yaklaşık 10 yıldır ibadete kapanmıştı.
YAŞAYIN VE YAŞATINKİ, BU CAMİYİ TAŞIMAYALIM
Beraberinde Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanı Vali Yardımcısı Bilal Çelik ile birlikte Elmalı mahallesine gelen Bursa valisi Münir Karaloğlu, restorasyon çalışmalarının tamamlandığı cami'yi İznik Kaymakamı Hüseyin Karameşe ve İznik Belediye Başkanı Osman Sargın ile birlikte gezdi. Elmalı mahallesi muhtarı İbrahim Turan'dan caminin tarihi ile bilgi alan Vali Karaloğlu, çok az sayıda vatandaşın katıldığı açılış töreninde;
"Çivisiz Cami'nin ahşap mimarisi Bursa'da tek, Türkiye genelinde ise ender örneklerinden biri olduğunu bilmemiz gerekiyor. Burası bana kendi köyümü hatırlattı. Bizim köyde bu tarz mimariyi "Boğaz Kesen" diye tabir ederiz.. Yeni yaptığınız beton camiinin ömrü 110 sene, fakat bu ahşap camiinin ömrü ise 600 sene olduğunu bilmeniz gerekiyor. Bu camiye sahip çıkın, içinde yaşayın ki bu cami yaşasın. Bu yapılar insan nefesi değmedikçe yaşamaz. Sizler bu camiyi kullanmazsanız ömrünü yarı yarıya azaltırsınız. Sizler sahip çıkmazsanız bu camiyi buradan taşımamız da söz konusu" diye konuştu.
YAŞANMAYAN YER YAŞAMAZ
Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanı Vali Yardımcısı Bilal Çelik ise konuşmasında, “Ağaçtan ve tek bir çivi dahi kullanılmadan birbirine geçme usulüyle (kündekari) yapılmış cami, hem tarihi bakımdan önem taşıyor, hem sanat bakımdan önemli bir yere sahip. Zaman içinde kullanılmadığından dolayı esnemeler ve açılmalar olmuş. Cami özelliklerini kaybetmeye başlamıştı. Eğer birkaç yıl içinde bu ecdat yadigarı esere sahip çıkılmasaydı maalesef ahşap cami üzerinde tahribat çok daha büyümüş olacaktı. 6-7 ay süren Rölöve ve restorasyon projesi çalışmalarının ardından 2014’ün ocak ayında camiinin onarımına başladık. 6 ay gibi kısa bir sürede camiinin restorasyonunu nihayet tamamladık. Amacımız bu şaheseri öncelikle korumak sonrasında ise tekrar ibadete açmak idi. Elmalı köyü sakinlerine hayırlı olsun.Unutmayın yaşanmayan yer asla yaşamaz” dedi.
Açılış sonrası iftar yemeğinde köy sakinleri ile birlikte olan Vali Karaloğlu, yemek sonrasında cami bahçesinde çay içerek köylülerle ile bir süre sohbet etmesi ardından Elmalı köyünden ayrıldı.