Düz zeminde inşa edilmesi ile Anadolu’nun ender yapılarından olan İznik Roma Tiyatrosu, uzun yıllar süren kurtarma kazıları sonrasında hazırlanan restorasyon ve çevre düzenleme projesi ile teşhire hazırlanıyor. Projenin hayata geçmesi ile İznik’in 13 asırlık tarihi bu tiyatroda sergilenecek.
2020 yılı Tiyatro kazıları, kazı başkanlığını Dokuz Eylül Üniversitesi Öğretim üyesi Dç.Dr. Aygün Ekin Meriç’in başkanlığında bir ekip tarafından sürdürülüyor.
Dç. Dr. Aygün Ekin Meriç, tiyatro kazıları ile ilgili olarak,” Bu yılki kazı çalışmaları yaklaşık 1,5 aydır devam etmektedir. Kazılar Kültür ve Turizm Bakanlığı adına Dokuz Eylül Üniversitesi’nden bir ekip tarafından yürütülmektedir. 1980 yılından beri devam eden kazılar özellikle 2011-2019 yılları arasında Bursa Büyükşehir Belediyesinin sponsorluğunda gerçekleştirilmiş ve neredeyse tiyatronun tamamına yakını ortaya çıkarılmıştır. 2020 yılı İznik Roma Tiyatro kazıları, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Türk Tarih Kurumu arasında imzalanan bilimsel araştırma ve destekleme sözleşmesi kapsamında sağlanan maddi destek ile sürdürülmektedir.
Bu yılki çalışmalar, kazıları yapılmamış olan arka bölümde bulunan ve üçüncü katı taşıyan dış tonozlar ve çevresinde yapılacak. Roma Tiyatrosu tarihte M.S.111 yılında henüz inşaat halinde olduğu Bithynia valisi Plinius’la İmparator Trajan arasındaki mektuplaşmalardan kesin olarak bilinmektedir.
Milattan sonra 2. ve 3. yüzyıllarda tiyatroda özellikle gladyatör oyunları gerçekleştirilmiştir. Biz bunu geçtiğimiz yıllarda yapılan kazılarda bulunan tiyatro bileti ile belgeledik. Milattan sonra 4. yüzyıldan sonra dini amaçlı kullanıldığı orkhestra duvarındaki dini fresklerden anlaşılmaktadır. Milattan sonra 8. yüzyıl Arap akınları sırasında sökülen mimari parçaları sur inşaatlarını tamamlamak için kullanılmıştır. Milattan sonra 13.yyüzılda birinci oturma basamakları üstüne üç nefli bir kilise inşa edilmiştir. Milattan sonra 14 ve 15 yüzyıllarda ise metruk olan tiyatro kalıntıları üzerine 8 adet seramik fırını inşa edilmiştir.
Roma Tiyatrosu, İznik İçin Yeni Bir Cazibe Merkezi Olacaktır
Roma Tiyatrosu düz bir alana 7 tonozlu bir altyapı ile inşa edilmiş olması ile Anadolu’nun ender yapılarındandır. Tiyatro alanı 13 asır boyunca (MS. 2-15yy.) sürekli kullanılmıştır. MS.2 yüzyıldan başlayarak Osmanlı dönemine kadar tüm kalıntıları burada görmek mümkün. Bu haliyle İznik’in çağlar boyunca yaşanan tarihi, tiyatro alanında bir arada görülebilmektedir. Bursa Büyükşehir Belediyesi’nin bilimsel danışmanlarının katılımı ile yapılan Roma Tiyatrosu restorasyon ve çevre düzenleme projesi 2019 yılında kurul tarafından onaylanmış ve şu anda uygulama için hazır beklemektedir. Bu projenin uygulanması ile birlikte İznik kenti Kültürel Turizm açısından yeni ve çok önemli bir cazibe merkezi’ne kavuşacaktır.” Dedi
Restorasyon projesi ile ilgili olarak görüş belirten Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş,
“ Sadece İznik ve Bursa değil, Anadolu’nun nadide bir yapısı olan Roma Tiyatrolarının Turizme kazandırılması için elimizden gelen tüm gayretleri gösterdik, göstereceğiz de. Restorasyon projesi için yaklaşık 5 Milyon TL’lik bir bütçe gerekiyor. En son Kültür Bakanımızı ziyaretimizde kendisine durumu anlattım. Projenin önümüzdeki yıl bakanlık bütçesine alınması için çalışmalarımız devam ediyor.” Diye konuştu.
